Danh mục sản phẩm
Thứ hai, 10/12/2012 - 09:52
Xu hướng gia tăng các bệnh tâm thần trong xã hội hiện đại
Xã hội phát triển, nhịp sống hối hả đã tạo những áp lực ngày càng nhiều cho con người. Đây chính là một trong những nguyên nhân gây nên sự căng thẳng về thần kinh và làm gia tăng các bệnh tâm thần.
Bệnh viện Tâm thần Bắc Ninh hiện tiếp nhận khám, chữa bệnh nội trú và ngoại trú cho bệnh nhân bị rối loạn tâm thần ở các mức độ phân loại khác khau. Chương trình mục tiêu quốc gia về chăm sóc, bảo vệ sức khỏe tâm thần tại cộng đồng được triển khai từ năm 2000, đến nay quản lý và điều trị được hơn 9.000 bệnh nhân mắc bệnh tâm thần phân liệt và động kinh.
Theo số liệu thống kê chưa đầy đủ, số lượng bệnh nhân tâm thần tìm đến phòng khám ngoại trú và phải điều trị nội trú tăng dần qua các năm, dự báo sẽ tiếp tục gia tăng trong nhiều năm tới. Bệnh viện Tâm thần được giao chỉ tiêu 110 giường bệnh nhưng công suất sử dụng thường xuyên hơn 100%. Mỗi ngày, bình quân có từ 30-40 lượt bệnh nhân đến khám tại phòng khám ngoại trú và mỗi năm, tỷ lệ bệnh nhân tâm thần được phát hiện mới và phân loại tăng thêm 20-30%.
Theo ông Đặng Thế Tiến, Giám đốc Bệnh viện Tâm thần Bắc Ninh: Ngoài 2 bệnh tâm thần phân liệt và động kinh tiếp tục gia tăng thì số người mắc mới bệnh tâm thần nhiều nhất là trầm cảm, rối loạn tâm thần do nghiện chất (loạn thần do rượu, ma túy) và do tâm lý xã hội. Chưa có nghiên cứu hoặc điều tra cụ thể nào về các bệnh này nhưng chỉ tính riêng số bệnh nhân được phát hiện mới trong 2 năm 2011, 2012 cho thấy số người mắc bệnh khá lớn.
Năm 2011 toàn tỉnh phát hiện thêm 649 người (trong đó 393 người tâm thần phân liệt, 256 người động kinh), năm 2012 con số này là 558 (trong đó 288 người bị tâm thần và 270 người bị động kinh). Điều đáng nói là 558 người được phát hiện mới năm 2012 qua việc phát phiếu điều tra tới 40.000 hộ dân, khám sàng lọc gần 1.700 người tại 20 xã, phường, thị trấn trong tỉnh.
Một điều tra xã hội do Bệnh viện Tâm thần T.Ư phối hợp với Bệnh viện Tâm thần Bắc Ninh tiến hành thí điểm năm 2009 tại thị trấn Phố Mới, huyện Quế Võ cũng đã cho thấy có tới 200 người có dấu hiệu trầm cảm ở nhiều mức độ khác nhau. Phân tích từ việc tiếp cận người bệnh tâm thần ở cộng đồng cho thấy, sự gia tăng này bắt nguồn từ các nhóm nguyên nhân xã hội, môi trường và tâm lý.
Ngoài những nguyên nhân thực tổn như di chứng của TNGT, tai nạn lao động thì những sang chấn tâm lý do nhịp độ lao động quá khẩn trương, sự cạnh tranh gay gắt, việc phải xử lý một lượng thông tin lớn, sự thay đổi các mối quan hệ và các mâu thuẫn trong cuộc sống… có thể gây ra sự căng thẳng về tâm lý và dẫn đến các bệnh tâm thần (như suy nhược thần kinh, trầm cảm, rối loạn hành vi).
Bệnh tâm thần không gây chết đột ngột nhưng làm giảm sút khả năng lao động, học tập, làm đảo lộn sinh hoạt, gây căng thẳng cho các thành viên trong gia đình và tổn hại cả về kinh tế. Vì vậy, việc phát hiện sớm và chữa bệnh kịp thời sẽ ngăn chặn được sự tiến triển xấu của bệnh đồng thời giảm gánh nặng cho gia đình và xã hội. Tuy nhiên, trên thực tế hiện nay, vẫn còn một bộ phận người dân kỳ thị, phân biệt đối xử với người bệnh tâm thần và ngay cả bệnh nhân tâm thần cũng tự kỳ thị với chính mình, do vậy người bệnh khi có những dấu hiệu về tâm thần chưa tìm đến các cơ sở y tế để được tư vấn, khám và điều trị kịp thời, chỉ đến khi bệnh trở nặng mới tìm đến bệnh viện thì việc chữa bệnh sẽ khó khăn hơn.
Một cơ thể khỏe mạnh thực sự phải có trạng thái thoải mái toàn diện về thể chất và tâm thần. Triệu chứng của bệnh tâm thần rất đa dạng từ mức độ nhẹ nhất giống như suy nhược thần kinh đến các triệu chứng loạn thần. Giai đoạn đầu thường biểu hiện các triệu chứng nhức đầu, rối loạn giấc ngủ, thay đổi tính nết dễ phản ứng, khó tập trung, trễ nải trong học tập và công tác. Có người buồn chán thiếu quan tâm, xa lánh mọi người. Nặng hơn về sau là những biểu hiện loạn thần, hoang tưởng.
Các bác sĩ chuyên khoa khuyến cáo khi bản thân hoặc người nhà có những dấu hiệu kể trên cần đến ngay các cơ sở y tế chuyên khoa để được tư vấn. Nhận thức của cộng đồng về căn bệnh tâm thần cũng cần có sự thay đổi, phải coi tâm thần như một căn bệnh bình thường, tránh tình trạng giấu giếm, mặc cảm, lo sợ kỳ thị… để khi mới có dấu hiệu của bệnh được phát hiện, điều trị kịp thời, giúp họ tái hòa nhập cộng đồng.
Theo số liệu thống kê chưa đầy đủ, số lượng bệnh nhân tâm thần tìm đến phòng khám ngoại trú và phải điều trị nội trú tăng dần qua các năm, dự báo sẽ tiếp tục gia tăng trong nhiều năm tới. Bệnh viện Tâm thần được giao chỉ tiêu 110 giường bệnh nhưng công suất sử dụng thường xuyên hơn 100%. Mỗi ngày, bình quân có từ 30-40 lượt bệnh nhân đến khám tại phòng khám ngoại trú và mỗi năm, tỷ lệ bệnh nhân tâm thần được phát hiện mới và phân loại tăng thêm 20-30%.
Theo ông Đặng Thế Tiến, Giám đốc Bệnh viện Tâm thần Bắc Ninh: Ngoài 2 bệnh tâm thần phân liệt và động kinh tiếp tục gia tăng thì số người mắc mới bệnh tâm thần nhiều nhất là trầm cảm, rối loạn tâm thần do nghiện chất (loạn thần do rượu, ma túy) và do tâm lý xã hội. Chưa có nghiên cứu hoặc điều tra cụ thể nào về các bệnh này nhưng chỉ tính riêng số bệnh nhân được phát hiện mới trong 2 năm 2011, 2012 cho thấy số người mắc bệnh khá lớn.
Năm 2011 toàn tỉnh phát hiện thêm 649 người (trong đó 393 người tâm thần phân liệt, 256 người động kinh), năm 2012 con số này là 558 (trong đó 288 người bị tâm thần và 270 người bị động kinh). Điều đáng nói là 558 người được phát hiện mới năm 2012 qua việc phát phiếu điều tra tới 40.000 hộ dân, khám sàng lọc gần 1.700 người tại 20 xã, phường, thị trấn trong tỉnh.
Một điều tra xã hội do Bệnh viện Tâm thần T.Ư phối hợp với Bệnh viện Tâm thần Bắc Ninh tiến hành thí điểm năm 2009 tại thị trấn Phố Mới, huyện Quế Võ cũng đã cho thấy có tới 200 người có dấu hiệu trầm cảm ở nhiều mức độ khác nhau. Phân tích từ việc tiếp cận người bệnh tâm thần ở cộng đồng cho thấy, sự gia tăng này bắt nguồn từ các nhóm nguyên nhân xã hội, môi trường và tâm lý.
Ngoài những nguyên nhân thực tổn như di chứng của TNGT, tai nạn lao động thì những sang chấn tâm lý do nhịp độ lao động quá khẩn trương, sự cạnh tranh gay gắt, việc phải xử lý một lượng thông tin lớn, sự thay đổi các mối quan hệ và các mâu thuẫn trong cuộc sống… có thể gây ra sự căng thẳng về tâm lý và dẫn đến các bệnh tâm thần (như suy nhược thần kinh, trầm cảm, rối loạn hành vi).
Bệnh tâm thần không gây chết đột ngột nhưng làm giảm sút khả năng lao động, học tập, làm đảo lộn sinh hoạt, gây căng thẳng cho các thành viên trong gia đình và tổn hại cả về kinh tế. Vì vậy, việc phát hiện sớm và chữa bệnh kịp thời sẽ ngăn chặn được sự tiến triển xấu của bệnh đồng thời giảm gánh nặng cho gia đình và xã hội. Tuy nhiên, trên thực tế hiện nay, vẫn còn một bộ phận người dân kỳ thị, phân biệt đối xử với người bệnh tâm thần và ngay cả bệnh nhân tâm thần cũng tự kỳ thị với chính mình, do vậy người bệnh khi có những dấu hiệu về tâm thần chưa tìm đến các cơ sở y tế để được tư vấn, khám và điều trị kịp thời, chỉ đến khi bệnh trở nặng mới tìm đến bệnh viện thì việc chữa bệnh sẽ khó khăn hơn.
Một cơ thể khỏe mạnh thực sự phải có trạng thái thoải mái toàn diện về thể chất và tâm thần. Triệu chứng của bệnh tâm thần rất đa dạng từ mức độ nhẹ nhất giống như suy nhược thần kinh đến các triệu chứng loạn thần. Giai đoạn đầu thường biểu hiện các triệu chứng nhức đầu, rối loạn giấc ngủ, thay đổi tính nết dễ phản ứng, khó tập trung, trễ nải trong học tập và công tác. Có người buồn chán thiếu quan tâm, xa lánh mọi người. Nặng hơn về sau là những biểu hiện loạn thần, hoang tưởng.
Các bác sĩ chuyên khoa khuyến cáo khi bản thân hoặc người nhà có những dấu hiệu kể trên cần đến ngay các cơ sở y tế chuyên khoa để được tư vấn. Nhận thức của cộng đồng về căn bệnh tâm thần cũng cần có sự thay đổi, phải coi tâm thần như một căn bệnh bình thường, tránh tình trạng giấu giếm, mặc cảm, lo sợ kỳ thị… để khi mới có dấu hiệu của bệnh được phát hiện, điều trị kịp thời, giúp họ tái hòa nhập cộng đồng.
Bài, ảnh: Việt Hoa
Đặt làm trang chủ
