Danh mục sản phẩm

Làng nghề ở Bắc Ninh

Chính sách

Thứ sáu, 20/04/2012 - 09:26

Đình Bồng Lai

Đình làng Bồng Lai thuộc thôn Bồng Lai, xã Lai Hạ, huyện Lương Tài. Đình có lịch sử lâu đời, được khởi dựng dưới thời Hậu Lê (thế kỷ XVII). Đình được đặt ở phía tây nam của làng. Trước cửa đình là một quần thể ao rộng tạo cảnh quan thiên nhiên rộng rãi thoáng mát và địa thế đẹp.

Đình làng có kiến trúc hình chữ Đinh gồm 3 gian, hai trái tiền tế và 2 gian hậu cung. Kết cấu kiến trúc của đình gồm 4 hàng cột dọc, 6 hàng cột ngang và 4 bộ vì chính liên kết theo kiểu “Tiền kẻ hậu kẻ, con chồng giá chiêng”. Tòa Đại đình được nâng đỡ bằng hệ thống khung gỗ lim to khỏe, các đầu dư đầu bẩy chạm thủng, chạm lộng bằng họa tiết đầu rồng, với các bức phù điêu “rồng tàng vân”. Trên xà thượng còn lưu giữ một bức cửa võng chạm khắc các họa tiết long, ly, quy, phượng cầu kỳ, tinh xảo… Trải qua nhiều lần trùng tu, xây dựng hiện nay kiến trúc cảnh quan của đình ngày một khang trang, bề thế.

Đình Bồng Lai hiện còn lưu giữ được nhiều di vật có giá trị đó là các đạo sắc của vua Tự Đức năm thứ 3 (1850), Tự Đức năm thứ 33 (1880); đạo sắc của vua Duy Tân năm thứ 3 (1909) và 2 đạo sắc của vua Khải Định năm thứ 9 (1924); 6 bia đá có niên đại thời Lê và thời Nguyễn nội dung ghi chép quá trình trùng tu xây dựng đình, ngoài ra còn nhiều di vật cổ như kiệu, long đình, hương án, bát hương cổ...

Hiện nay, đình làng còn lưu giữ bản thần tích chữ Hán “Bồng Lai thần tích” do Hàn lâm viện Đông các Đại học sĩ Nguyễn Bính phụng soạn năm Hồng Phúc nguyên niên (1572) và được Nguyễn Hiền sao lại vào năm Vĩnh Hựu thứ 6 (1740) đã ghi: Cuối thời Trần, chính sự rối ren, nhân cơ hội đó nhà Hồ tiếm ngôi nhà Trần làm cho tình hình đất nước ngày càng khủng hoảng. Năm 1407, Minh Thành tổ khởi binh xâm lấn nước ta… Tại huyện Lam Sơn, xứ Thanh Hóa có người tên là Lê Công Thạch là con thứ hai của Lê Công Thường tuy tuổi trẻ nhưng học lực tinh thông, binh thư đọc kỹ, trưởng thành võ nghệ, nghe tin giặc Minh sang xâm lược ông cùng anh là Lê Lợi, Lê Lai, Lê Thiện… Đã yết bảng mộ quân trừ giặc Minh… Khi Lê Thạch dẫn quân đến trang Bồng Lai thấy ở đây có thế đất rồng cuộn, hổ ngồi, phong cảnh hữu tình, cảnh vật phong quang bèn truyền cho binh sĩ và nhân dân sở tại thiết lập đồn binh ứng chiến với giặc. Đêm hôm ấy ông nằm mơ thấy cụ già râu tóc bạc phơ đưa cho một phong thư rồi bảo rằng tuổi thọ đã hết rồi biến đi. Quả nhiên sau khi Lê Thạch tỉnh lại bỗng thấy mây mưa mù tối giữa ban ngày… Một lát sau trời mây trở lại trong sáng, mọi người thấy ông bay lên lầu thành và không thấy nữa, tức đã hóa. Nghe tin dữ, Lê Thiện tới sở đồn Bồng Lai làm lễ bái yết. Tự nhiên thấy trên núi có tiếng người nói “Việc lớn không đáng lo vậy ta sẽ âm phù lập công, quân Minh chẳng qua tuần nhật là yên”… Sau khi khởi nghĩa thắng lợi, vua Lê Thái Tổ khao thưởng quân sĩ, phong Lê Thạch tướng quân, gia phong Thông minh hùng tuấn dũng kiệt anh linh, chuẩn cho trang Bồng Lai phụng thờ hương hỏa.

Hàng năm, đến ngày 5 tháng 3 Âm lịch dân làng Bồng Lai tổ chức lễ hội truyền thống hết sức nghiêm trang nhằm tưởng nhớ công ơn của thần. Với những giá trị to lớn về lịch sử, văn hóa, năm 2010 Đình làng Bồng Lai được UBND tỉnh công nhận là di tích lịch sử văn hóa.

Trần Văn Ngà