Danh mục sản phẩm
Thứ hai, 21/01/2013 - 11:11
Nhận biết về chuyển giá
Trong nền kinh tế thị trường, do nhiều nguyên nhân khác nhau có những đơn vị né tránh nghĩa vụ đóng nộp thuế. Tình trạng khá phổ biến là tìm cách chuyển giá với những biểu hiện cụ thể như:
Tìm cách giảm giá bán hàng hóa dịch vụ. Giảm giá bán kiểu này không đem lại lợi ích cho người tiêu dùng mà chỉ để đối phó với việc xác định thuế phải nộp. Hiện tượng này thường được dùng khi hàng bán xuất khẩu. Quốc gia nhận hàng sẽ bán giá cao nhưng được hưởng lợi từ chính sách thuế suất thấp hơn Việt Nam.
Cũng có thể bán giá cao nếu đơn vị tính toán chênh lệch giữa tỉ giá ngoại tệ so với VND có lợi hơn mức phải nộp thuế do giá tăng.
Dìm giá bán của công ty con ở Việt Nam cho công ty mẹ ở nước ngoài để giảm nghĩa vụ nộp thuế ở Việt Nam. Đây chính là cách chuyển lợi nhuận ra nước ngoài. Đẩy giá nguyên, nhiên, vật liệu nhập vào lên cao để chủ động tăng chi phí, giảm lợi nhuận, từ đó giảm mức nộp thuế thu nhập doanh nghiệp, thậm chí kết quả sản xuất sẽ "lỗ", không nộp thuế TNDN mặc dù đơn vị vẫn sống khoẻ.
Tăng nhanh mức khấu hao TSCĐ dẫn đến lượng hao mòn trong giá thành sản phẩm cao hơn bình thường, dẫn đến giảm lãi trong khi đơn vị vừa nộp thuế TNDN thấp, vừa tạo được quỹ khấu hao lớn, mau chóng thu hồi vốn đầu tư ban đầu một cách hợp pháp. Đơn vị đưa vào chi phí sản xuất dựa trên những hợp đồng không thật, ví dụ: Chi phí trả lãi vay vốn của công ty mẹ, lãi vay của các tổ chức, cá nhân khác.
Những chi phí này được coi là chi phí hợp lý nên số lãi sẽ giảm và đơn vị nộp thuế thấp. Đẩy lên cao ngất ngưởng các loại chi không liên quan đến sản xuất như: Chi phí quảng cáo, chi phí chăm sóc khách hàng, đầu tư cuốn chiếu, đầu tư xây dựng mới, chi phí hội thảo, hội nghị, đào tạo. Tạo ra những khoản chi về thuê chuyên gia tư vấn, thuê mua bản quyền, kĩ thuật, chuyển giao công nghệ. Chi về duy tu bảo dưỡng, sửa chữa thiết bị, chi trả những khoản thuê mở rộng đại lý, đòi nợ. Mọi chi phí cao sẽ làm giảm lãi, giảm nghĩa vụ nộp thuế TNDN.
Đối với tài sản có mua bảo hiểm, khi gần mãn hạn sử dụng có trường hợp tài sản bị huỷ do các nguyên nhân cháy, nổ để nhận chênh lệch giữa giá vốn còn lại của tài sản với mức được bồi thường của cơ quan bảo hiểm mà không phải nộp thuế TNDN. Gian lận trong các hoạt động bán hàng không viết hóa đơn mặc dù không viết hóa đơn giá thấp, nhưng toàn bộ doanh thu đó không kê khai, không nộp thuế. Dùng kĩ thuật kế toán "phù phép" uốn những số liệu, làm sai lệch kết quả sản xuất kinh doanh, đem lại kết quả có lợi cho đơn vị. Liên tục cho ra đời những đơn vị cấp "con, cháu" được hưởng ưu đãi khi đơn vị mẹ hết hạn ưu đãi nhằm có lợi nhuận. Được miễn, giảm thời hạn nộp thuế TNDN. Tạo ra những sản phẩm "mới" với tên gọi khác, thực chất vẫn là sản phẩm cũ nhưng được ân hưởng.
Sở dĩ hiện tượng chuyển giá vẫn xảy ra nhưng chậm phát hiện, không xử lý kịp thời vì: Bản thân đơn vị không đàng hoàng, vì quyền lợi cục bộ, cạnh tranh thiếu lành mạnh. Các cơ quan chức năng hoặc là trách nhiệm chưa cao hoặc là năng lực hạn chế. Chế độ chính sách chưa khép kín, chế tài chưa đủ mạnh để răn đe, ngăn chặn.
Để khắc phục những thiếu sót vấn đề cần phải làm là: Tăng cường rà soát các chế độ chính sách liên quan đến sản xuất kinh doanh, để vừa tạo hành lang pháp lý thông thoáng, giảm tiện, phù hợp thông lệ quốc tế mà vẫn phải lưu ý những điều kiện cần và đủ để được hưởng các ưu đãi. Ràng buộc chặt chẽ quy trình, quy phạm, chế độ kế toán nhằm buộc mọi đơn vị phải hạch toán rõ ràng, công khai, minh bạch mọi nghiệp vụ phát sinh theo chế độ kế toán của Việt Nam.
Phối hợp chặt chẽ với các tuỳ viên kinh tế ở các đại sứ quán của Việt Nam ở nước ngoài, có các đơn vị đang sản xuất kinh doanh ở Bắc Ninh để có đủ, chính xác, kịp thời những tài liệu phục vụ cho việc đấu tranh chống chuyển giá, phá giá. Với các đơn vị trong nước thì cần có phối hợp với các tỉnh, thành bạn để so sánh, đối chiếu nhằm thực thi nghiêm chỉnh pháp luật, tránh để xảy ra khe, kẽ hở.
Nâng cao tinh thần trách nhiệm, năng lực nghiệp vụ của cán bộ chuyên môn để soi xét chu đáo ngay từ khi các cơ sở sản xuất kinh doanh: đầu tư-sản xuất-tiêu thụ-báo cáo kết quả nhằm ngăn ngừa, phát hiện, xử lý nghiêm mọi vi phạm. Tăng cường tuyên truyền, phổ biến chính sách pháp luật, nhằm biểu dương khen thưởng những đơn vị chấp hành tốt, phê phán, trừng phạt nghiêm những hành vi cố tình làm sai. Mọi người tiêu dùng đòi hỏi hóa đơn đầy đủ, phản ánh kịp thời những nghi vấn cho cơ quan thuế.
Chuyển giá là cách thức thông qua giá cả, tiền tệ, thông qua công tác kế toán, quản lý để phản ánh kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh thực hiện mục đích có lợi cho chủ doanh nghiệp. Chúng ta đang nỗ lực, khuyến khích mọi thành phần kinh tế đầu tư phát triển sản xuất, tỉnh ta đã có nhiều chính sách ưu đãi, tuy nhiên rất cần tăng cường quản lý để bảo đảm quyền lợi của từng đơn vị kinh tế và của nhà nước, chống lại mọi hành vi lợi dụng luồn lách né tránh trách nhiệm, bảo đảm nền kinh tế phát triển nhanh, mạnh, bền vững, lành mạnh.
Cũng có thể bán giá cao nếu đơn vị tính toán chênh lệch giữa tỉ giá ngoại tệ so với VND có lợi hơn mức phải nộp thuế do giá tăng.
Dìm giá bán của công ty con ở Việt Nam cho công ty mẹ ở nước ngoài để giảm nghĩa vụ nộp thuế ở Việt Nam. Đây chính là cách chuyển lợi nhuận ra nước ngoài. Đẩy giá nguyên, nhiên, vật liệu nhập vào lên cao để chủ động tăng chi phí, giảm lợi nhuận, từ đó giảm mức nộp thuế thu nhập doanh nghiệp, thậm chí kết quả sản xuất sẽ "lỗ", không nộp thuế TNDN mặc dù đơn vị vẫn sống khoẻ.
Tăng nhanh mức khấu hao TSCĐ dẫn đến lượng hao mòn trong giá thành sản phẩm cao hơn bình thường, dẫn đến giảm lãi trong khi đơn vị vừa nộp thuế TNDN thấp, vừa tạo được quỹ khấu hao lớn, mau chóng thu hồi vốn đầu tư ban đầu một cách hợp pháp. Đơn vị đưa vào chi phí sản xuất dựa trên những hợp đồng không thật, ví dụ: Chi phí trả lãi vay vốn của công ty mẹ, lãi vay của các tổ chức, cá nhân khác.
Những chi phí này được coi là chi phí hợp lý nên số lãi sẽ giảm và đơn vị nộp thuế thấp. Đẩy lên cao ngất ngưởng các loại chi không liên quan đến sản xuất như: Chi phí quảng cáo, chi phí chăm sóc khách hàng, đầu tư cuốn chiếu, đầu tư xây dựng mới, chi phí hội thảo, hội nghị, đào tạo. Tạo ra những khoản chi về thuê chuyên gia tư vấn, thuê mua bản quyền, kĩ thuật, chuyển giao công nghệ. Chi về duy tu bảo dưỡng, sửa chữa thiết bị, chi trả những khoản thuê mở rộng đại lý, đòi nợ. Mọi chi phí cao sẽ làm giảm lãi, giảm nghĩa vụ nộp thuế TNDN.
Đối với tài sản có mua bảo hiểm, khi gần mãn hạn sử dụng có trường hợp tài sản bị huỷ do các nguyên nhân cháy, nổ để nhận chênh lệch giữa giá vốn còn lại của tài sản với mức được bồi thường của cơ quan bảo hiểm mà không phải nộp thuế TNDN. Gian lận trong các hoạt động bán hàng không viết hóa đơn mặc dù không viết hóa đơn giá thấp, nhưng toàn bộ doanh thu đó không kê khai, không nộp thuế. Dùng kĩ thuật kế toán "phù phép" uốn những số liệu, làm sai lệch kết quả sản xuất kinh doanh, đem lại kết quả có lợi cho đơn vị. Liên tục cho ra đời những đơn vị cấp "con, cháu" được hưởng ưu đãi khi đơn vị mẹ hết hạn ưu đãi nhằm có lợi nhuận. Được miễn, giảm thời hạn nộp thuế TNDN. Tạo ra những sản phẩm "mới" với tên gọi khác, thực chất vẫn là sản phẩm cũ nhưng được ân hưởng.
Sở dĩ hiện tượng chuyển giá vẫn xảy ra nhưng chậm phát hiện, không xử lý kịp thời vì: Bản thân đơn vị không đàng hoàng, vì quyền lợi cục bộ, cạnh tranh thiếu lành mạnh. Các cơ quan chức năng hoặc là trách nhiệm chưa cao hoặc là năng lực hạn chế. Chế độ chính sách chưa khép kín, chế tài chưa đủ mạnh để răn đe, ngăn chặn.
Để khắc phục những thiếu sót vấn đề cần phải làm là: Tăng cường rà soát các chế độ chính sách liên quan đến sản xuất kinh doanh, để vừa tạo hành lang pháp lý thông thoáng, giảm tiện, phù hợp thông lệ quốc tế mà vẫn phải lưu ý những điều kiện cần và đủ để được hưởng các ưu đãi. Ràng buộc chặt chẽ quy trình, quy phạm, chế độ kế toán nhằm buộc mọi đơn vị phải hạch toán rõ ràng, công khai, minh bạch mọi nghiệp vụ phát sinh theo chế độ kế toán của Việt Nam.
Phối hợp chặt chẽ với các tuỳ viên kinh tế ở các đại sứ quán của Việt Nam ở nước ngoài, có các đơn vị đang sản xuất kinh doanh ở Bắc Ninh để có đủ, chính xác, kịp thời những tài liệu phục vụ cho việc đấu tranh chống chuyển giá, phá giá. Với các đơn vị trong nước thì cần có phối hợp với các tỉnh, thành bạn để so sánh, đối chiếu nhằm thực thi nghiêm chỉnh pháp luật, tránh để xảy ra khe, kẽ hở.
Nâng cao tinh thần trách nhiệm, năng lực nghiệp vụ của cán bộ chuyên môn để soi xét chu đáo ngay từ khi các cơ sở sản xuất kinh doanh: đầu tư-sản xuất-tiêu thụ-báo cáo kết quả nhằm ngăn ngừa, phát hiện, xử lý nghiêm mọi vi phạm. Tăng cường tuyên truyền, phổ biến chính sách pháp luật, nhằm biểu dương khen thưởng những đơn vị chấp hành tốt, phê phán, trừng phạt nghiêm những hành vi cố tình làm sai. Mọi người tiêu dùng đòi hỏi hóa đơn đầy đủ, phản ánh kịp thời những nghi vấn cho cơ quan thuế.
Chuyển giá là cách thức thông qua giá cả, tiền tệ, thông qua công tác kế toán, quản lý để phản ánh kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh thực hiện mục đích có lợi cho chủ doanh nghiệp. Chúng ta đang nỗ lực, khuyến khích mọi thành phần kinh tế đầu tư phát triển sản xuất, tỉnh ta đã có nhiều chính sách ưu đãi, tuy nhiên rất cần tăng cường quản lý để bảo đảm quyền lợi của từng đơn vị kinh tế và của nhà nước, chống lại mọi hành vi lợi dụng luồn lách né tránh trách nhiệm, bảo đảm nền kinh tế phát triển nhanh, mạnh, bền vững, lành mạnh.
Nguyễn Hùng Quán
Đặt làm trang chủ
