Danh mục sản phẩm
Thứ hai, 28/01/2013 - 15:56
Đêm Xuân
Trời quang quẻ đêm nay không mưa nữa/Nước trong ngòi chảy tắm mấy ngôi sao
Trời quang quẻ đêm nay không mưa nữa
Nước trong ngòi chảy tắm mấy ngôi sao
Tàu chuối láng che mặt trăng xấu hổ
Khóm tre già đợi gió đứng bên ao
Trong các ngõ người đi ra từng tụm
Những đàn ông vào điếm họp quân bài
Các cô gái ra bờ sông hát đúm
Mấy bà già cõng cháu đến nhau chơi
Ngoài đồng vắng… trời đêm mà che nón
Có hai người đi lẻn tới nương dâu
Và lại có cả một đôi đom đóm
Bay dập dìu như muốn phải lòng nhau.
Anh Thơ
Sau ban ngày tất bật công kia việc nọ, có đêm về cho con người ngơi nghỉ. Lại được những đêm bình yên êm ả, tha hồ cho giấc ngủ đẫy giấc. Sớm mai vươn vai tỉnh táo, thấy thân thể khỏe khoắn, dẻo dai, để bắt đầu công việc một ngày mới…
Ấy là những đêm bình thường, còn gặp những Đêm xuân, trời trong cảnh đẹp như Đêm xuân của nữ sĩ Anh Thơ vừa gợi ra đây Trời quang quẻ đêm nay không mưa nữa/ Nước trong ngòi chảy tắm mấy ngôi sao. Đến mấy vì sao vô trị trên trời cao vời vợi, xa tít tắp kia còn biết tiếc đêm, rủ nhau xuống vùng vẫy lặn ngụp mãi tận con ngòi quê kia, sao mình ở liền kề ngay đây lại thờ ơ chịu nhắm mắt ngủ yên sao được.
Vậy là cả làng ngồi dậy, đã thức thì ở yên một chỗ làm gì cho hoại phí cả phút giây vàng ngọc, phải đứng lên tìm bạn. Có bạn phải chơi, lứa nào vào lứa ấy, tha hồ bày ra đủ cuộc.
Trong bài thơ Đêm xuân này, nữ sĩ Anh Thơ kể ra vanh vách bao trò Trong các ngõ người đi ra từng tụm/Những đàn ông vào điếm họp quân bài/Các cô gái ra bờ sông hát đúm/Mấy bà già cõng cháu đến nhau chơi.
Làng thôn thanh bình, thuần hậu quê mình vốn chỉ có mấy trò tiêu khiển đơn giản đó thôi. Thế mà cũng vui đáo để. Cánh đàn ông tránh sao được ít nhiều máu đỏ đen, lại muốn hãnh diện khoe mẽ, những là tài lộc may mắn. Cũng chỉ cò con sát phạt mấy quân bài, lá bạc tổ tôm tam cúc là cùng. Đàn bà thì rủ nhau ra bờ sông chia nhóm hát ví ,hát đúm. Các bà, các mẹ có tuổi không còn giọng cũng kéo nhau ra góp vui bằng cách chầu rìa lên mặt nhắc nhở bảo ban cho lứa trẻ thi tài trổ giọng. Còn các ả mới lớn thì đua nhau vào cuộc ngân nga. Cũng là luyện với nhau cho ăn ý thuộc lời, mai đây đi hội đi hè sẽ thuộc đường quen lối mà đối đáp với người, kẻo bẽ mặt cả làng cả xóm. Càng khuya khoắt, câu ca càng dăng díu bay bổng. Không hiểu cái gì rạo rực trong đêm xuân, mà người già cũng thấy mắt chong chong. Các cụ bận bịu với cháu nhỏ thì cõng cả cháu đi thăm nhau. Khêu ngọn đèn lên, rỉ rả câu chuyện tự bao giờ như dài mãi không dứt ra được…
Khổ thơ thứ ba mới thực cảnh Đêm xuân. Mạch thơ chuyển hẳn sang một đoạn trường mới, xa vắng và kín đáo hơn, nhưng cũng thực chất xuân tình hơn. Nó khẳng định cái chất cuồn cuộn của nguồn nhựa phồn thực, đòi hỏi sinh sôi. Ngoài đồng vắng… trời đêm mà che nón/Có hai người đi lẻn tới nương dâu/Và lại có cả một đôi đom đóm/Bay dập dìu như muốn phải lòng nhau.
Bốn câu thơ này tự nó đã kể tả được bao điều, nếu họp thêm hai câu của khổ thơ đầu nữa Tàu chuối láng che mặt trăng xấu hổ/Khóm tre già đợi gió đứng bên ao, sẽ có một bức tranh tình thống nhất từ cảnh đến vật, đến con người đều chung một sự rạo rực, khẩn thiết biết bao nhiêu. Bảo là lỗi thì biết đổ cho ai đây. Phải chăng chung qui đều bởi tại mùa xuân, đêm xuân quang quẻ đẹp trời thế này, ai nỡ làm ngơ nổi.
Cứ ngỡ ngòi bút của tác giả vốn là bậc nữ sĩ trẻ trung đâu đã trải nhiều sự đời, đâu ngờ con mắt nghệ thuật khám phá của Anh Thơ thật tinh tường chuẩn xác. Mà cách thể hiện cũng thật tinh tế sáng tạo.
Khoan nói tới chữ lẻn thật đắt giá và hình tượng nương dâu là nhắc khéo tới hành động trên dâu trong bộc đã vào thành ngữ. Phải kể tới phát hiện nhuốm màu hài hước của hình ảnh trời đêm mà che nón không hiểu tại sao lại đồng dạng với Tàu chuối láng che mặt trăng xấu hổ. Nhờ chữ xấu hổ mà chúng ta thông cảm và dễ dàng lượng tình cho hai người kia. Cũng là tâm ý biện hộ đôi lứa ấy, nữ sĩ đã rộng bút chấm thêm đôi đom đóm lập lòe cố tình đánh lạc hướng, đưa bài thơ về cái kết có hậu.
Nước trong ngòi chảy tắm mấy ngôi sao
Tàu chuối láng che mặt trăng xấu hổ
Khóm tre già đợi gió đứng bên ao
Trong các ngõ người đi ra từng tụm
Những đàn ông vào điếm họp quân bài
Các cô gái ra bờ sông hát đúm
Mấy bà già cõng cháu đến nhau chơi
Ngoài đồng vắng… trời đêm mà che nón
Có hai người đi lẻn tới nương dâu
Và lại có cả một đôi đom đóm
Bay dập dìu như muốn phải lòng nhau.
Anh Thơ
Sau ban ngày tất bật công kia việc nọ, có đêm về cho con người ngơi nghỉ. Lại được những đêm bình yên êm ả, tha hồ cho giấc ngủ đẫy giấc. Sớm mai vươn vai tỉnh táo, thấy thân thể khỏe khoắn, dẻo dai, để bắt đầu công việc một ngày mới…
Ấy là những đêm bình thường, còn gặp những Đêm xuân, trời trong cảnh đẹp như Đêm xuân của nữ sĩ Anh Thơ vừa gợi ra đây Trời quang quẻ đêm nay không mưa nữa/ Nước trong ngòi chảy tắm mấy ngôi sao. Đến mấy vì sao vô trị trên trời cao vời vợi, xa tít tắp kia còn biết tiếc đêm, rủ nhau xuống vùng vẫy lặn ngụp mãi tận con ngòi quê kia, sao mình ở liền kề ngay đây lại thờ ơ chịu nhắm mắt ngủ yên sao được.
Vậy là cả làng ngồi dậy, đã thức thì ở yên một chỗ làm gì cho hoại phí cả phút giây vàng ngọc, phải đứng lên tìm bạn. Có bạn phải chơi, lứa nào vào lứa ấy, tha hồ bày ra đủ cuộc.
Trong bài thơ Đêm xuân này, nữ sĩ Anh Thơ kể ra vanh vách bao trò Trong các ngõ người đi ra từng tụm/Những đàn ông vào điếm họp quân bài/Các cô gái ra bờ sông hát đúm/Mấy bà già cõng cháu đến nhau chơi.
Làng thôn thanh bình, thuần hậu quê mình vốn chỉ có mấy trò tiêu khiển đơn giản đó thôi. Thế mà cũng vui đáo để. Cánh đàn ông tránh sao được ít nhiều máu đỏ đen, lại muốn hãnh diện khoe mẽ, những là tài lộc may mắn. Cũng chỉ cò con sát phạt mấy quân bài, lá bạc tổ tôm tam cúc là cùng. Đàn bà thì rủ nhau ra bờ sông chia nhóm hát ví ,hát đúm. Các bà, các mẹ có tuổi không còn giọng cũng kéo nhau ra góp vui bằng cách chầu rìa lên mặt nhắc nhở bảo ban cho lứa trẻ thi tài trổ giọng. Còn các ả mới lớn thì đua nhau vào cuộc ngân nga. Cũng là luyện với nhau cho ăn ý thuộc lời, mai đây đi hội đi hè sẽ thuộc đường quen lối mà đối đáp với người, kẻo bẽ mặt cả làng cả xóm. Càng khuya khoắt, câu ca càng dăng díu bay bổng. Không hiểu cái gì rạo rực trong đêm xuân, mà người già cũng thấy mắt chong chong. Các cụ bận bịu với cháu nhỏ thì cõng cả cháu đi thăm nhau. Khêu ngọn đèn lên, rỉ rả câu chuyện tự bao giờ như dài mãi không dứt ra được…
Khổ thơ thứ ba mới thực cảnh Đêm xuân. Mạch thơ chuyển hẳn sang một đoạn trường mới, xa vắng và kín đáo hơn, nhưng cũng thực chất xuân tình hơn. Nó khẳng định cái chất cuồn cuộn của nguồn nhựa phồn thực, đòi hỏi sinh sôi. Ngoài đồng vắng… trời đêm mà che nón/Có hai người đi lẻn tới nương dâu/Và lại có cả một đôi đom đóm/Bay dập dìu như muốn phải lòng nhau.
Bốn câu thơ này tự nó đã kể tả được bao điều, nếu họp thêm hai câu của khổ thơ đầu nữa Tàu chuối láng che mặt trăng xấu hổ/Khóm tre già đợi gió đứng bên ao, sẽ có một bức tranh tình thống nhất từ cảnh đến vật, đến con người đều chung một sự rạo rực, khẩn thiết biết bao nhiêu. Bảo là lỗi thì biết đổ cho ai đây. Phải chăng chung qui đều bởi tại mùa xuân, đêm xuân quang quẻ đẹp trời thế này, ai nỡ làm ngơ nổi.
Cứ ngỡ ngòi bút của tác giả vốn là bậc nữ sĩ trẻ trung đâu đã trải nhiều sự đời, đâu ngờ con mắt nghệ thuật khám phá của Anh Thơ thật tinh tường chuẩn xác. Mà cách thể hiện cũng thật tinh tế sáng tạo.
Khoan nói tới chữ lẻn thật đắt giá và hình tượng nương dâu là nhắc khéo tới hành động trên dâu trong bộc đã vào thành ngữ. Phải kể tới phát hiện nhuốm màu hài hước của hình ảnh trời đêm mà che nón không hiểu tại sao lại đồng dạng với Tàu chuối láng che mặt trăng xấu hổ. Nhờ chữ xấu hổ mà chúng ta thông cảm và dễ dàng lượng tình cho hai người kia. Cũng là tâm ý biện hộ đôi lứa ấy, nữ sĩ đã rộng bút chấm thêm đôi đom đóm lập lòe cố tình đánh lạc hướng, đưa bài thơ về cái kết có hậu.
Khánh Vũ (Chọn và bình)
Đặt làm trang chủ
