Thứ hai, 04/02/2013 - 08:49
Nghề trồng đào trước sức ép đô thị hóa
Hơn 12 năm qua, cây đào đã mang lại nguồn thu nhập khá cao cho nhiều hộ dân phường Đại Phúc (thành phố Bắc Ninh). Hoa đào Đại Phúc và Đình Bảng đã trở thành những thương hiệu quen thuộc với người dân trong tỉnh. Nhưng mấy năm trở lại đây, trước sức ép của quá trình đô thị hóa, diện tích trồng đào của người dân nơi đây đã bị thu hẹp đáng kể và điều kiện môi trường không được đảm bảo khiến nhiều người trồng đào đang đứng trước nguy cơ mất nghề.
Năm 2001, thành phố Bắc Ninh chủ trương chuyển đổi cơ cấu cây trồng tại các xã, phường ven đô nên đã đầu tư cho Đại Phúc 300 gốc đào trồng thí điểm tại 2 hộ. Từ thành công của hai mô hình này, cây đào đã được người dân Đại Phúc nhân rộng, cao điểm có những năm diện tích trồng đào lên tới hơn 15ha với gần 180 hộ tham gia. Năm gần đây, diện tích trồng đào ngày càng giảm sút đáng kể, theo số liệu thống kê năm 2012 có 10ha trồng đào và hiện nay chỉ còn chưa đầy 7ha, chủ yếu trồng đào cành (70%) và đào thế (30%). Những dự án quy hoạch phát triển đô thị san lấp mặt bằng đã làm bồi lấp, phá vỡ hệ thống kênh mương tưới tiêu, bên cạnh đó nước thải từ đô thị gây ô nhiễm môi trường sinh thái làm ảnh hưởng tới điều kiện canh tác, làm úng ngập và gây bệnh cho cây khiến cho nhiều hộ dân nơi đây đã từ bỏ cây đào, chuyển sang trồng những loại cây rau màu ngắn ngày khác ít rủi ro hơn.
Theo ông Lại Văn Vị, Chủ nhiệm HTX Dịch vụ Nông nghiệp Đại Phúc thì trước đây đất đai trong khu vực trồng đào tương đối cao ráo, nguồn nước tưới tiêu thuận lợi phù hợp với các đặc tính của cây nên nghề trồng đào rất phát triển. Những năm gần đây nhiều ruộng đào ở khu vực Đồng Trùng bị úng ngập, thành những khu đất trũng và thừa nước khiến nhiều cây bị bệnh, thối rễ rồi chết dẫn đến nhiều diện tích trồng đào đã bị bỏ trống. Địa phương đã có những kiến nghị để cải thiện tình trạng trên và bảo vệ cho những gốc đào hiện tại.
HTX chỉ đạo bà con nông dân đắp đất vun cao những luống trồng đào, làm những rãnh sâu để thoát nước nhằm khắc phục tình hình. Từ tháng 9 trở đi, HTX đã chỉ đạo bà con đã khoanh gốc hãm cây, đến trung tuần tháng 11 âm lịch tiến hành tuốt bỏ toàn bộ lá đào trên cây để cây tập trung dinh dưỡng làm nụ. Sau khi tuốt lá xong, nếu trời nắng nóng kéo dài, phải làm giàn che và phun nước lạnh thường xuyên lên toàn bộ tán, thân cây, hãm cho đào không ra hoa sớm. Nếu trời rét kéo dài, cũng phải làm giàn che cho đào và hàng ngày tưới nước ấm vào quanh gốc đào để đảm bảo đủ nhiệt độ kích thích cho đào ra hoa đúng kỳ hạn.
Là một người có thâm niên 10 năm trong nghề, ông Bùi Văn Thường (xóm 9, phường Đại Phúc) chia sẻ: “Năm nay gia đình tôi trồng với diện tích khoảng 4 sào ở khu vực Đồng Trám gồm đào thế và đào cành. Vượt qua những ảnh hưởng của cơn bão số 5 khiến hơn 30% diện tích đào bị hỏng và điều kiện canh tác ngày càng khó khăn, gia đình tôi đã tập trung chăm sóc cẩn thận cho những gốc đào còn lại. Những gốc đào thế từ 7-10 năm tuổi đều được các cơ quan, doanh nghiệp đặt thuê từ vài tháng trước, giá thuê dao động từ 2-5 triệu đồng trong vòng 15-20 ngày. Bình quân 1 sào cho thu nhập từ 30-40 triệu đồng giúp gia đình tôi có nguồn thu nhập ổn định, cải thiện đời sống”.
Trong bối cảnh thời tiết diễn biến phức tạp và điều kiện canh tác không thuận lợi, những cây đào trên đất Đại Phúc vẫn trổ hoa và tỏa hương, đưa mùa xuân về gần hơn với mọi nhà. Mong rằng trong những năm tiếp theo, chính quyền các cấp, các ngành có những quy hoạch điều chỉnh để những người trồng đào phường Đại Phúc không phải “thấp thỏm” lo lắng như hiện nay. Cây đào là một cây trồng truyền thống và mang lại lợi ích kinh tế cao cho người dân nơi đây, cần được phát triển thành vùng sản xuất tập trung, tạo sự phát triển bền vững.
Bài, ảnh: Việt Anh