Khu vực chuồng nuôi lợn nái trong trang trại của ông Nguyễn Thanh Bình được sát trùng hàng ngày bằng dung dịch hoạt hóa điện hóa.
Toàn tỉnh hiện có khoảng 119 trang trại đủ tiêu chuẩn theo tiêu chí mới và số lượng này còn gia tăng trong thời gian tới. Đa phần các trang trại đã có biện pháp cơ bản xử lý chất thải nhưng tốn khá nhiều công sức và chưa đáp ứng được đòi hỏi về vệ sinh môi trường. Trên cơ sở đó, năm 2011, Trung tâm Thông tin và ứng dụng tiến bộ Khoa học Công nghệ thuộc Sở Khoa học và Công nghệ đã xây dựng mô hình điểm “Ứng dụng công nghệ sản xuất và sử dụng dung dịch hoạt hóa xử lý môi trường và an toàn phòng dịch trong trang trại chăn nuôi lợn tập trung” tại xã Cảnh Hưng (Tiên Du) đã cho kết quả khả quan.
Địa điểm triển khai thực hiện dự án là trang trại của ông Nguyễn Thanh Bình, rộng trên 2ha, trong đó có 1,9 ha là khu vực chuồng nuôi lợn nái đẻ, với khoảng 700 con lợn. Hàng ngày, trang trại thải ra lượng chất thải rắn và lỏng khá lớn, gây nguy cơ nhiễm bệnh cao cho đàn lợn con. Vì vậy, 20 công nhân của trang trại phải thay phiên quét rác, dọn chất thải 3 lần/ngày, vệ sinh sát trùng chuồng trại định kỳ 2 lần/tuần. Trước đây trang trại cũng đã sử dụng dung dịch biocide để sát trùng các phương tiện ra vào và khu vực chuồng nuôi, các chất thải rắn được thu dọn và đưa vào hầm biogas để xử lý. Quy trình bảo vệ đàn nuôi tương đối nghiêm ngặt nhưng năm 2009 vẫn xảy ra dịch tai xanh trên đàn lợn nái, lợn con vẫn thường xuyên mắc phải các bệnh tiêu chảy, viêm phổi…
Sau khi nghiên cứu các biện pháp xử lý chất thải chăn nuôi của trang trại, Trung tâm đã triển khai 2 mô hình sử dụng dung dịch hoạt hóa điện hóa gồm một cho lợn con sau cai sữa, một cho chuồng nái mang thai. Hệ thống thiết bị gồm máy sản xuất dung dịch khử trùng Anolit và máy sản xuất nước Giaven khử trùng cùng với một hệ thống phun sương khử trùng chuồng trại được lập trình tự động. Nguyên liệu sử dụng để xử lý hoạt hóa điện hóa rất đơn giản là muối và nước sạch. Dung dịch sau khi điện phân có thể sử dụng để cho lợn uống thay nước, để cọ nền chuồng, tẩy máng ăn, phun khử trùng khu vực chuồng nuôi.
Đánh giá sau 1 năm triển khai, việc dùng dung dịch anolit cho lợn con uống đã làm giảm các bệnh đường tiêu hóa, đặc biệt là tiêu chảy, giảm 1,2% tỷ lệ chết ở lợn con, trọng lượng lợn con tăng trung bình 2,8%. Ngoài ra, môi trường trang trại luôn được đảm bảo an toàn cho đàn lợn, không gây mùi khó chịu.
Ông Nguyễn Thanh Bình, chủ trang trại cho biết: “Trước đây chúng tôi chăm sóc lợn con rất vất vả, sử dụng dung dịch này đã hạn chế được dịch bệnh, giảm chi phí nhân công và thuốc thường xuyên cho đàn lợn”.
Tuy nhiên, hạn chế của mô hình này, theo anh Nguyễn Tiến Độ, cán bộ thực hiện dự án, là chỉ có thể áp dụng với các trang trại quy mô lớn, có khả năng về kinh tế vì đầu tư ban đầu cho hệ thống xử lý này lên đến gần 300 triệu đồng. Những hộ chăn nuôi nhỏ lẻ khó có điều kiện mua sắm máy móc và xây dựng quy trình xử lý điện phân phức tạp. Mặc dù vậy, những hiệu quả của dự án nếu được triển khai rộng rãi sẽ tạo đà cho sự phát triển chăn nuôi trang trại quy mô lớn và hướng tới một mô hình chăn nuôi sinh học an toàn và hiệu quả.