Học sinh THPT thành phố Bắc Ninh tìm hiểu thông tin dự thi
Bắc Ninh vốn là đất học, do vậy tư tưởng phải thi đỗ ĐH trở thành mục tiêu, là nỗi ám ảnh của nhiều gia đình, nhiều học sinh. Trước mỗi mùa thi, các phụ huynh có con thi vẫn thường hỏi nhau “Cháu thi trường nào?”. Khi có kết quả thi lại hỏi “Cháu đỗ trường nào?”. “Trường” ở đây là ĐH chứ không phải trường nghề, nghĩa là học ra để làm “thầy” chứ không phải làm “thợ”… Chính tâm lý ấy đã tác động vào suy nghĩ của nhiều học sinh.
Nhiều năm, trung bình cứ 1 học sinh Bắc Ninh tốt nghiệp THPT thì có khoảng 1,5 lượt thí sinh dự thi ĐH. Nhiều em sức học trung bình không muốn thi nhưng vẫn thi theo dư luận, thi cho bằng bạn bè, thi cho biết, thậm chí có em thi 2 trường với 2 khối thi khác nhau. Để thay đổi được tâm lý đó với học sinh Bắc Ninh là vô cùng khó, đòi hỏi sự nỗ lực của gia đình, nhà trường và mỗi học sinh.
Năm 2012, toàn tỉnh có hơn 14 nghìn học sinh tốt nghiệp THPT nhưng có tới hơn 19 nghìn lượt thí sinh dự thi ĐH, trong đó có hơn 5.100 thí sinh trúng tuyển, chiếm 27%, xếp thứ 10 toàn quốc và xếp thứ 6/8 tỉnh (cùng với Thái Bình) thuộc khu vực đồng bằng Bắc bộ. Như vậy nếu làm tốt công tác phân luồng, hướng nghiệp trong lựa chọn ngành nghề theo năng lực học sinh và nhu cầu xã hội, Bắc Ninh hoàn toàn có thể đứng trong tốp 5 tỉnh có tỷ lệ học sinh đỗ ĐH cao nhất toàn quốc.
Diện mạo tỉnh công nghiệp đang hiện rõ tại Bắc Ninh, theo đó là nhu cầu nguồn nhân lực trên các lĩnh vực, tìm lời giải cho bài toán phân luồng hướng nghiệp lại càng quan trọng và cấp thiết. Năm 2013, lần đầu tiên ngành GD-ĐT tổ chức hội nghị phân luồng, hướng nghiệp quy mô lớn đến tất cả các trường THPT và các trường ĐH, CĐ, trung cấp chuyên nghiệp trên địa bàn tỉnh. Các ý kiến đều chung nhận định Bắc Ninh chưa làm tốt công tác phân luồng, hướng nghiệp với học sinh cuối cấp. Cụ thể các trường THPT, Trung tâm GDTX chưa quán triệt tốt tinh thần chỉ đạo tư vấn thi tuyển sinh ĐH, CĐ và trung cấp chuyên nghiệp của Sở GD-ĐT. Trong khi đó tâm lý chung của học sinh Bắc Ninh vẫn là phải thi và đỗ ĐH chứ không chịu học các trường chuyên nghiệp. Việc nộp hồ sơ dự thi của thí sinh cũng mang tính tự phát, ít có sự tìm hiểu thông tin ngành nghề cũng như nhu cầu nhân lực của xã hội. Đối với các gia đình, việc tư vấn hướng nghiệp cho con trước kỳ thi tuyển sinh cũng hạn chế … Tâm lý chung của nhiều phụ huynh là vẫn thích con thi ĐH, CĐ hơn trung cấp chuyên nghiệp.
Ngay trong năm 2013, ngành GD-ĐT yêu cầu tất cả các trường THPT, các Trung tâm GDTX phải coi việc tư vấn phân luồng, hướng nghiệp cho học sinh là nhiệm vụ trọng tâm, trong đó khuyến khích những học sinh học lực trung bình dự thi hoặc xét tuyển vào các trường trung cấp chuyên nghiệp có nhiều cơ hội việc làm sau khi tốt nghiệp. Với những học sinh khá, giỏi khi tư vấn thi ĐH cũng phải phân loại các trường ĐH thuộc tốp 1, 2, 3 và nhu cầu nhân lực với từng ngành học cụ thể. Làm như vậy vừa tốt cho mỗi thí sinh, vừa giúp cho bảng thành tích thi ĐH của các trường THPT có những chuyển biến tích cực.
Kiên trì việc tư vấn hướng nghiệp cho học sinh, kỳ thi tuyển sinh ĐH năm 2013, ngành GD-ĐT đã đạt được những kết quả bước đầu đáng phấn khởi. Tỷ lệ thí sinh đăng ký và số thực thi ĐH giảm nhanh so với năm 2012, bình quân 1 học sinh tốt nghiệp THPT chỉ có hơn 1 lượt thí sinh dự thi ĐH (những năm trước là 1,5 lượt). Các trường ĐH được học sinh Bắc Ninh chọn thi là trường tốp giữa, có điểm chuẩn không cao, nhưng lại có nhiều cơ hội việc làm như: Nông nghiệp Hà nội, Công nghiệp Hà Nội, Công đoàn Hà Nội… Các trường THPT số 1 của tỉnh có số hồ sơ dự thi ĐH đông, các trường THPT số 2, 3 và ngoài công lập có số hồ sơ dự thi thấp. Đây là tín hiệu vui trong công tác tư vấn phân luồng, hướng nghiệp của ngành GD-ĐT.
Tìm lời giải đúng cho bài toán phân luồng, hướng nghiệp không chỉ góp phần nâng vị thế Bắc Ninh trong bảng xếp hạng thi ĐH (Năm 2013, Bắc Ninh xếp thứ 7 toàn quốc (cùng với Hải Phòng) về tổng điểm bình quân 3 môn thi ĐH với 14,37 điểm (năm 2012 là 12,19 điểm). Mà còn giúp thí sinh lựa chọn cho mình một ngành nghề phù hợp, có nhiều cơ hội việc làm sau khi tốt nghiệp góp phần hạn chế tình trạng “thừa thầy thiếu thợ”, dẫn đến Cử nhân rồi Thạc sỹ cũng thất nghiệp hàng loạt như hiện nay …