Ngày cuối năm, chúng tôi bon xe từ xã Yên Giả đến Quế Tân về Việt Hùng, một màu xanh trải dài ngút tầm mắt, nào khoai tây, dưa xuất khẩu, bắp cải… cứ đong đưa khoe mình trước gió. Dừng chân ở cánh đồng màu thôn Nghiêm Xá (Việt Hùng) gặp ông Nguyễn Đăng Hồi vốn mệnh danh là “Vua khoai tây”, ông Hồi phấn khởi: “Có lẽ thấu hiểu được những khó nhọc, vất vả của người nông dân mà sau bao biến cố của bão, lũ, trời đất lại trở nên hiền hòa hơn. Gần 3 mẫu ruộng tôi thuê của bà con trồng khoai tây giờ đã lên xanh tốt, trong đó có 8 sào trồng khoai giống để cung cấp cho bà con trong vùng và các địa phương lân cận. Trước đây, bình quân mỗi vụ thu hoạch hơn 50 tấn khoai tây, vụ đông năm 2012, tuy năng suất không cao nhưng được giá, trừ các khoản chi phí cho thu lãi 300 triệu đồng. Hy vọng năm nay, cây khoai tây sẽ tiếp tục được mùa, được giá…”.
Cùng chung niềm tin, niềm hy vọng đó, ông Nguyễn Quang Chuẩn, Phó Chủ tịch UBND xã Việt Hùng rạng rỡ: “Trồng khoai tây là sở trường của bà con nơi đây, nhưng năng suất, giá trị cao hay thấp lại phải dựa vào “thiên thời địa lợi” . Vụ đông này, toàn xã trồng 215 ha màu thì có 200 ha chuyên khoai tây. Như năm trước, năng suất đạt 4 tạ/sào. Giá trị cao hơn cấy lúa nên người dân coi cây khoai tây là cây chủ lực. Cũng nhờ vào cây khoai tây, số hộ nghèo địa phương giảm xuống còn 90 hộ/gần 9.000 dân”. Vụ đông năm nay, toàn huyện Quế Võ đạt kỷ lục 1.400 ha khoai tây, năng suất ước đạt 40 tấn/ha. Với giá khoai loại 1 từ 10.000 đến 12.000 đồng một cân, thì các xã trồng nhiều khoai tây như Việt Hùng 200 ha, Quế Tân 150 ha… mỗi vụ khoai tây thu nhập hàng tỷ đồng.
Quế Võ là một trong những địa phương có diện tích khoai tây lớn nhất cả nước.
Đón xuân mới, gương mặt mỗi người con Quế Võ như rạng rỡ hơn. Một năm sản xuất vượt lên rét đậm, mưa úng là thêm một năm bồi đắp tư duy kinh nghiệm để đất chẳng phụ công người, được mùa cả trồng trọt và chăn nuôi, diện tích, năng suất và tổng sản lượng đều đạt kế hoạch. Cánh đồng 80-100 triệu/ha xuất hiện ngày càng nhiều. Bài ca lao động trên đồng ruộng hơn 18.000 ha diện tích gieo trồng cả năm (diện tích trồng lúa hơn 14.000 ha) được lãnh đạo chính quyền các cấp đến tất cả người dân nơi đây cùng hòa nhịp. Vùng lúa hàng hóa Quế Tân, Đại Xuân, Mộ Đạo, vùng rau, ngô Phương Liễu, Bằng An, Hán Quảng, Chi Lăng… đã nức tiếng khắp vùng. Những mô hình chuyển đổi ruộng trũng sang nuôi thủy sản giá trị kinh tế cao như: Phù Lãng, Đức Long, Đào Viên đang tạo đà cho sản xuất hàng hóa của huyện ngày càng tăng cao. Tổng giá trị sản xuất nông lâm thủy sản năm 2013 toàn huyện ước đạt 475,51 tỷ đồng, tăng 2,68% so với năm 2012.
Là người con quê hương, hơn mươi năm về trước cứ mỗi dịp đi-về tôi không khỏi ngán ngẩm bởi những con đường gồ ghề, sống trâu, ổ voi dài hàng ki lô mét, nhưng nay Quốc lộ 18 xuyên huyện phẳng phiu, dự án cầu vượt sông Đuống, đường sắt Lim-Phả Lại… là điểm nhấn biến Quế Võ thành trung điểm đầy hấp dẫn thu hút đầu tư đối với các doanh nghiệp trong và ngoài nước. Hơn thế nữa, xóm làng được đổi thay từng ngày. Sức dân được khơi nguồn, nhiều xã nghèo xưa đường sá lầy lội, nay chí ít cũng đổ bê tông, rải cấp phối. Nghèo như Ngọc Xá, Hán Quảng, Đức Long, đường làng, ngõ xóm giờ đây cơ bản được bê tông hóa. Giao thông thuận lợi là tiền đề để kinh tế địa phương phát triển, làng nghề theo đó cũng đi lên. Quế Võ tự hào có làng nghề truyền thống gốm Phù Lãng. Dù trải qua bao thăng trầm nhưng vẫn vươn mình trụ vững, các lò gốm ở 2 thôn Phấn Trung và Thủ Công đêm ngày đỏ lửa thu hút 300/800 hộ dân làm gốm với gần 2.000 đầu sản phẩm các loại; giá trị sản xuất năm 2012 đạt 25 tỷ đồng thì năm 2013 tăng lên 28 tỷ đồng.
Nói về bao gặt hái, trù liệu những ngày qua, đồng chí Phó Chủ tịch UBND huyện Quế Võ Nguyễn Văn Thành cởi mở: “Đón xuân mới, người dân nơi đây sẽ thêm vui hơn bởi xét về các chỉ tiêu kinh tế-xã hội thì năm nay Quế Võ “được mùa” toàn diện. Giá trị sản xuất toàn ngành công nghiệp - xây dựng cơ bản năm 2013 ước đạt 2.826,52 tỷ đồng, tăng 10% so với thực hiện năm 2012; Riêng công nghiệp- TTCN địa phương ước đạt 421,549 tỷ đồng, vượt 3,8% so với kế hoạch, tăng 15,03% so cùng kỳ năm 2012. Nhất là giáo dục đào tạo, Quế Võ luôn tự hào và phát huy truyền thống hiếu học. Chất lượng giáo dục được đánh giá thực chất khách quan thể hiện trong các kỳ thi. Ví như kết quả thi học sinh giỏi bậc tiểu học đạt 14 giải quốc gia, 114 giải cấp tỉnh, (đứng ở tốp đầu trong tỉnh); bậc THCS đạt 3 giải quốc gia, 61 giải cấp tỉnh (trong đó có 4 giải nhất)”. Hiện tại có 41 trường đạt chuẩn quốc gia (trong đó Mầm non 14 trường, Tiểu học 18 trường với 7 trường đạt chuẩn mức độ II).
Những kết quả trên thật ý nghĩa trước xu thế hội nhập và quá trình công nghiệp hóa đang được đẩy mạnh. Để rồi người và đất vùng quê cách mạng, hiếu học và khoa bảng này nâng tầm trí tuệ, bồi đắp nguồn lực cho hiện tại và tương lai. Dẫu biết rằng, vẫn còn nhiều điều chưa làm được và những gian khó chất chồng phía trước nhưng với tinh thần đồng thuận, nỗ lực từ chính quyền các cấp đến sức mạnh của toàn dân thì Quế Võ mùa vui không bao giờ đỗi hẹn.