khach san bac ninh

Bac Ninh Tin tuc tong hop san pham lang nghe doanh nghiep Bac Ninh
Thứ ba, 29/04/2014 - 09:09

Đền Tam Phủ

Nằm giữa mênh mông sông nước, đền Tam Phủ (xã Cao Đức, huyện Gia Bình) chở nặng trong mình biết bao câu chuyện lịch sử và cả những truyền thuyết, huyền thoại về một chốn linh thiêng-nơi giao hòa của trời, đất, nước và là điểm đến tâm linh hội tụ từ bao đời.

Chúng tôi xuôi dòng sông Đuống để tìm bãi Nguyệt Bàn-địa danh vào thế kỷ XIII là nơi vua tôi nhà Trần tổ chức hội nghị Bình Than bàn kế sách đẩy lui quân xâm lược Nguyên-Mông.
 

Đền Tam Phủ - nơi thờ đức Tam Phủ và Bà chúa Lục Đầu Giang, gắn liền với nhiều sự kiện lịch sử quan trọng của dân tộc.

 

Là một bãi bồi lớn nổi giữa hạ lưu sông Đuống, bãi Nguyệt Bàn ngày nay yên bình với những cánh đồng trồng cà rốt xanh tốt, chen lẫn là bãi ngô, trước mặt là Lục Đầu giang mênh mông sóng nước. Giữa chốn linh thiêng ấy, đền Tam Phủ ẩn mình sau hàng cây cổ thụ là chứng tích duy nhất gợi nhắc về những ngày tháng sục sôi ngày nào. Tương truyền đây là nơi nhà Trần lập đàn tế cáo trời đất cầu mong chiến thắng trong cuộc kháng chiến chống Nguyên-Mông.

Đền Tam phủ còn có tên là đền “Ba vua” thờ ba vị: Thiên phủ, Địa phủ, Thủy phủ - vua của ba cõi tự nhiên (trời-đất-nước) đã tạo hóa lên muôn loài. Đền xây từ rất lâu đời và được trùng tu, tôn tạo nhiều lần trong đó để lại dấu ấn đậm nét nhất là những đường nét kiến trúc nghệ thuật của thời Lê, Nguyễn. Trước cửa đền là một khoảng sân rộng với nhiều cây cổ thụ rợp bóng trong đó lâu đời nhất là cây đa lan có tuổi thọ hàng trăm năm. Nhiều người khi đến đây không khỏi bất ngờ vì loài cây độc đáo có thân và bộ rễ xù xì như cây đa nhưng lại ra lá và hoa giống như cây lan. Cây đa lan tươi tốt quanh năm, tỏa hương thơm ngát như một nét chấm phá khiến không gian đền thêm phần cổ kính, thâm nghiêm.

Trải qua nhiều biến thiên lịch sử, khu di tích đền Tam Phủ ngày nay mang nhiều lớp tín ngưỡng. Phía trước là đền thờ “Ba vua” (Thiên phủ, Địa phủ, Thủy phủ), phía sau là ngôi chùa thờ Phật và sau cùng là đền thờ Mẫu Liễu Hạnh. Trong đó có giá trị lịch sử, kiến trúc nổi bật nhất là ngôi đền thờ “Ba vua” gồm 3 tòa: tiền tế, trung đền và hậu cung. Tòa tiền tế được xây dựng theo kiến trúc 3 gian 2 trái, mái đao cong, khung dựng hoàn toàn bằng gỗ lim với nhiều đường nét chạm trổ hình rồng, phượng, cây cỏ, hoa lá… tinh vi. Nơi đây có ban thờ đức Thánh Trần (Hưng Đạo vương-Trần Quốc Tuấn)-người đã có công đánh giặc Nguyên Mông ở vùng cửa Đại Than, được nhân dân nơi đây lập đền thờ và các triều vua ban tặng sắc phong.

Trung đền có kiến trúc tương tự như tòa tiền tế, là nơi đặt ban thờ Ngũ vị tiên ông, Đức ông và Bà chúa Lục Đầu Giang. Đặc biệt, trên khám thờ có treo bức hoành phi cổ bằng tiếng Hán “Tam phủ linh từ” (đền tam phủ linh thiêng), cột hai bên treo câu đối:“ Vạn cổ nguy nga Tam Phủ điện/ Thiên thu đột ngột Lục đầu giang”. Ngăn cách giữa trung đền và hậu cung là một khoảng sân khá rộng, lát gạch vuông thường gọi là sân rồng. Hậu cung là nơi tối linh thiêng, đặt tượng thờ ba vị: Thiên phủ, Địa phủ, Thủy phủ trong dáng vẻ uy nghiêm. Mỗi vị mặc một màu áo khác nhau: Đức Thiên phủ mặc áo màu đỏ đầu đội mũ đỏ, đức Địa phủ mặc áo màu vàng, đầu đội mũ vàng, đức Thuỷ phủ mặc áo trắng, đầu đội mũ trắng. Tại tòa này còn có bức hoành phi ca ngợi bằng chữ Hán “Tôn cư tam giới” (ba ngài bậc tôn quý nhất ở ba cõi).

Tồn tại qua nhiều thế kỷ, đền Tam Phủ vẫn là chốn linh thiêng được nhân dân xã Cao Đức kính cẩn gìn giữ, thờ phụng. Ông Phạm Đức Đạc, thủ nhang tại đền cho biết: “Theo lệ xưa, hàng năm xã vẫn cử ra 5 cụ cao tuổi sang lo việc hương khói, trông coi đền. Người được chọn phải là những người cao niên, đức độ, trong gia đình không có ai mắc tệ nạn xã hội, không phạm phải những điều cấm kỵ trong hương ước, pháp luật. Ngoài việc đèn nhang, chúng tôi còn có nhiệm vụ hướng dẫn du khách thập phương đến thăm quan, chiêm bái tại đền. Không ngày nào ở đây vắng bóng du khách”.

Đền Tam Phủ, bãi Nguyệt Bàn là những địa danh ghi dấu trong lịch sử gắn liền với những thắng lợi hào hùng của dân tộc trong cuộc kháng chiến chống Nguyên - Mông. Một lần đến thăm nơi đây để được thả hồn vào với đất, nước, mây trời và chiêm nghiệm sự tĩnh tại thời gian, lắng nghe âm vang lịch sử vọng về.

Bài, ảnh: Thương Huyền
Top